Tiroid Hastalığında Beslenme ve Diyet
HİPOTİROİDİ VE HASHİMATO TİROİDİTİ
Yakın zamanda;
- Yağlanmanız arttı mı?
- Kendinizi son zamanlarda yorgun ve halsiz hissediyor musunuz?
- Çok üşür müsünüz?
- Kendinizi depresyonda gibi mi hissediyorsunuz?
Ayrıca, ciltte solukluk, saçta kuruma, kalp atışlarının yavaşlaması, kabızlık, yorgunluk, zihinsel yavaşlama, kramplar, adet düzensizliği gibi sıkıntılarınız mı var, Hipotiroidi hastalığınız olabilir. Bu semptomlar, vücudunuzun yeterli tiroid hormonu üretmediğinin işaretleri olabilir ve tiroid hastalığı riskinizin olduğunu gösterir.
Ancak bu belirtilere bakıp hipotiroidisiniz diyemeyiz. Çünkü bu belirtiler sadece hipotiroide özgü değildir. Birçok hipotiroidisi olan kişide bu belirtilerin hepsi olmayabilir, belirtileri de değişkendir. Basit bir kan testi hastalığın erken ve net teşhisini sağlar. Tiroid hastalığı tanısı, uygun tedavi planının oluşturulmasında ilk adımdır ve erken müdahale, semptomların hafifletilmesine büyük katkı sağlar.
Hipotiroidi nedir?
Hipotiroidi, günümüzde karşılaşılan en yaygın tiroid hastalığıdır ve temelde vücudunuzun yeterli miktarda tiroid hormonu üretememesi durumudur. Bu durum, kadınlarda erkeklere kıyasla daha sık görülmekte, özellikle 45 ila 65 yaş aralığındaki bireylerde daha yaygındır. Ancak, ailesel yatkınlık nedeniyle son zamanlarda genç yetişkinler ve hatta 20’li yaşlarda bile tiroid hastalığı vakaları artış göstermektedir. Hipotiroidi, metabolizmanın yavaşlamasına neden olarak birçok sağlık sorununa yol açabilir. Bu nedenle, erken tanı ve etkin tedavi, tiroid hastalığı semptomlarının kontrol altına alınmasında ve yaşam kalitesinin korunmasında önem taşır.
Hipotiroidinin sebebi nedir?
Erişkinlerde hipotiroidinin en sık sebebi Hashimoto tiroiditidir. Bu hastalıkta bağışıklık sisteminiz tiroit bezinizi tanımaz ve ona saldırır, zarar vererek yeterli hormon üretmesini engeller. Hipotiroidi başka tiroit hastalıklarının tedavisinde kulllanılan yöntemler olan radyoaktif iyot tedavisi ve cerrahi sonucunda gelişebilir. Hipotiroidi ayrıca tiroit bezinin gelişmemesine bağlı olarak doğuştan itibaren de görülebilir.
Hipotiroidi neden önemlidir?
Erişkinlerde, hipotirodiye bağlı mental ve fiziksel performansta azalma meydana gelir. Ayrıca kolesterol yüksekliğine neden olarak kalp hastalığına yol açabilir. Hipotiroidi tanısı özellikle gebelik döneminde bebeğin sağlığı açısından da önem taşır. Bebeklere doğumda yapılan rutin testlerde hipotiroidisi olanlar araştırılabilir. Tedavi edilmezse, çocukta zihinsel yavaşlama-gerileme görülür veya çocuğun zeka gelişimi normal olmaz.
Hipotiroidi tedavisi
Hipotiroidi tedavisinde kullanılan ağızdan alınan tiroid hormonları dozu kesinlikle doktor tarafından ayarlanması gereken düzenli kullanımın son derece önemli olduğu ilaçlardır. Doz ayarlaması önemlidir. Düzenli aralıklarla hormon düzeyleri ölçülmesi gerekir. Çıkan değerlendirmelere göre doz ayarlamasını yenilemek gerekir. Ayrıca iyotsuz tuz, kaya tuzu yenmelidir. Kanda selenyum düzeyi ölçülmeli ve eger düşükse doktorunuzun önerisine göre alınmalıdır. Özellikle elli yaş üstündeyseniz tiroid hormonu kullanırken kalsiyum desteği almanız mümkündür. Ancak tiroid hormonu kalsiyum ve demir hapları, demir içeren multivitamin tabletleri ile aynı zamanda kullanılmamalıdır
Tiroid hormonu hangi zamanda, nasıl kullanılmalıdır?
Tiroid hormonunun sabah aç karna alınması gerekir. En iyi sonuç yemekten yarım saat önce alındığında elde edilir. Yine bu ilaçlar mide rahatsızlıklarında kullanılan ilaçlarla birlikte kullanıldığında emilimleri azaldığından etkileri zayıflayabilir.
Hipotiroidi ile kilo alımı arasında nasıl bir ilişki vardır?
Hipotiroidizmde ilk önce bazal metabolizma hızı düşer. Kişi kilo almaya başlar. Ağır hipotiroidi durumunda kilo alımı daha fazladır. Hipotiroidide görülen kilo artışı çok karmaşık mekanizmalar ile ortaya çıkar. Aşırı miktarda yağ depolanmasına bağlı gelişen bir hastalık değildir. Bu hastalarda kilo artışının çoğu tuz ve su tutulumuna bağlı olarak ortaya çıkar.
Tiroid Hastalığı ile İlişkili Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Tiroid hastalığı, özellikle hipotiroidi ve Hashimoto tiroiditi, yaşam tarzı değişiklikleri ile yönetilebilir bir durumdur. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve stresten kaçınma, tiroid fonksiyonlarını destekleyerek genel sağlığı iyileştirebilir. Bu değişiklikler, tiroid hastalığı tedavisinin etkinliğini artırabilir ve hastalığın yol açtığı semptomları azaltabilir.
Tiroid Hastalığı ve Kilo Yönetimi
Tiroid hastalığı, özellikle hipotiroidi, kişinin kilosunu doğrudan etkileyebilir. Bazal metabolizma hızının düşmesiyle kilo alma eğilimi gösterilir. Ancak, bu kilo artışı genellikle tuz ve su tutulumundan kaynaklanır, aşırı yağ depolanmasından değil. Sağlıklı beslenme ve düzenli fiziksel aktivite, hipotiroidi ile ilişkili kilo yönetiminde önemli rol oynar.
Tiroid hastalığı hakkında daha fazla bilgi almak veya sorularınız için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
İleri okuma için, hipertiroidi hakkında daha detaylı bilgi almak istiyorsanız Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği’nin ilgili sayfasını ziyaret edebilirsiniz.